Ly Hôn Cần Làm Gì? Hướng Dẫn Chi Tiết mới nhất 2025
Ly hôn là một quyết định khó khăn và phức tạp. Bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết, từng bước về quy trình ly hôn tại Việt Nam, giúp bạn hiểu rõ các thủ tục pháp lý, chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và bảo vệ quyền lợi của mình.
1. Xác Định Căn Cứ Ly Hôn: Bước Đầu Tiên Quan Trọng 🎯
Trước khi bắt đầu bất kỳ thủ tục nào, bạn cần xác định rõ căn cứ ly hôn. Pháp luật Việt Nam quy định 2 hình thức ly hôn chính:
- Ly hôn thuận tình: Cả hai vợ chồng đều đồng ý ly hôn, thống nhất được các vấn đề về con cái, tài sản và nghĩa vụ chung.
- Ly hôn đơn phương (ly hôn theo yêu cầu của một bên): Một bên vợ/chồng yêu cầu ly hôn và phải chứng minh được căn cứ ly hôn theo quy định của pháp luật.
Vậy, làm thế nào để xác định căn cứ ly hôn?
- Ly hôn thuận tình: Nếu cả hai bạn đều muốn chấm dứt hôn nhân và đã thống nhất được các vấn đề liên quan, đây là lựa chọn tốt nhất. Thủ tục đơn giản hơn và ít tốn kém hơn so với ly hôn đơn phương.
- Ly hôn đơn phương: Bạn cần chứng minh được một trong các căn cứ sau theo Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
- Vợ/chồng có hành vi bạo lực gia đình.
- Vợ/chồng vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
- Vợ/chồng bị Tòa án tuyên bố mất tích.
- Vợ/chồng bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không có khả năng nhận thức, làm chủ hành vi.
- Tòa án xét thấy tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được (kể cả khi không có các căn cứ cụ thể như trên).
Tư vấn miễn phí:
Gọi Ngay 0937 190 900
Chat Zalo Miễn Phí2. Chuẩn Bị Hồ Sơ Ly Hôn: Checklist Giấy Tờ Cần Thiết ✅
Sau khi xác định căn cứ ly hôn, bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ. Hồ sơ ly hôn có thể khác nhau tùy thuộc vào hình thức ly hôn (thuận tình hay đơn phương) và yêu cầu cụ thể của Tòa án. Tuy nhiên, thông thường, hồ sơ sẽ bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn xin ly hôn: (Theo mẫu của Tòa án)
- Ly hôn thuận tình: Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn.
- Ly hôn đơn phương: Đơn xin ly hôn.
- Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn: Nếu mất bản chính, bạn cần xin trích lục tại cơ quan hộ tịch nơi đã đăng ký kết hôn.
- Bản sao công chứng/chứng thực Sổ hộ khẩu, CMND/CCCD của vợ và chồng.
- Bản sao công chứng/chứng thực Giấy khai sinh của con (nếu có).
- Các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản chung: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, đăng ký xe,…
- Các chứng cứ khác (nếu có): Hình ảnh, video, tin nhắn, lời khai của nhân chứng,… chứng minh hành vi bạo lực gia đình, ngoại tình, hoặc các hành vi vi phạm khác.
- Biên lai nộp tiền tạm ứng án phí.
📌 Lưu ý quan trọng:
- Tất cả các giấy tờ sao y công chứng phải còn thời hạn.
- Bạn nên chuẩn bị ít nhất 2 bộ hồ sơ để nộp tại Tòa án và giữ lại 1 bộ để đối chiếu.
3. Nộp Hồ Sơ Ly Hôn Tại Tòa Án: Chọn Đúng Tòa Án Có Thẩm Quyền
Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bạn cần nộp hồ sơ tại Tòa án có thẩm quyền giải quyết. Thẩm quyền giải quyết ly hôn được quy định như sau:
- Ly hôn thuận tình: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của vợ hoặc chồng.
- Ly hôn đơn phương:
- Thông thường: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn (vợ/chồng bị kiện) cư trú, làm việc.
- Nếu bị đơn không có nơi cư trú, làm việc ổn định: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn đang cư trú.
- Nếu bị đơn đang ở nước ngoài: Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi nguyên đơn (người yêu cầu ly hôn) cư trú, làm việc.
🔗 Xem thêm: Dịch vụ tư vấn Pháp lý Hôn nhân và Gia đình
Quy trình nộp hồ sơ tại Tòa án:
- Đến Tòa án có thẩm quyền và nộp hồ sơ tại bộ phận tiếp nhận.
- Cán bộ Tòa án sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và thông báo cho bạn nếu cần bổ sung, sửa đổi.
- Sau khi hồ sơ hợp lệ, Tòa án sẽ thông báo cho bạn về việc nộp tiền tạm ứng án phí.
4. Nộp Tiền Tạm Ứng Án Phí: Nghĩa Vụ Tài Chính Cần Thực Hiện
Sau khi nhận được thông báo của Tòa án, bạn cần nộp tiền tạm ứng án phí tại Chi cục Thi hành án dân sự cấp huyện/tỉnh nơi Tòa án có thẩm quyền. Mức tạm ứng án phí được quy định tại Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14.
- Ly hôn thuận tình: Mức án phí thấp hơn so với ly hôn đơn phương.
- Ly hôn đơn phương: Mức án phí phụ thuộc vào giá trị tài sản tranh chấp (nếu có).
Sau khi nộp tiền tạm ứng án phí, bạn cần nộp biên lai cho Tòa án để Tòa án thụ lý vụ án.
5. Tòa Án Giải Quyết Vụ Án Ly Hôn: Quy Trình Tố Tụng Chi Tiết
Sau khi thụ lý vụ án, Tòa án sẽ tiến hành các thủ tục giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Quy trình này có thể khác nhau tùy thuộc vào hình thức ly hôn (thuận tình hay đơn phương).
A. Ly hôn thuận tình:
- Hòa giải: Tòa án tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ. Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ xem xét các thỏa thuận của vợ chồng về con cái, tài sản và nghĩa vụ chung.
- Ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn: Nếu Tòa án xét thấy các thỏa thuận của vợ chồng là phù hợp với quy định của pháp luật và bảo đảm quyền lợi của các bên, Tòa án sẽ ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn. Quyết định này có hiệu lực pháp luật ngay sau khi được ban hành.
B. Ly hôn đơn phương:
- Tống đạt, thông báo: Tòa án tống đạt thông báo thụ lý vụ án, giấy triệu tập và các văn bản tố tụng khác cho các bên liên quan.
- Thu thập chứng cứ: Tòa án thu thập chứng cứ từ các bên liên quan, bao gồm lời khai, tài liệu, vật chứng,…
- Hòa giải: Tòa án tiến hành hòa giải để các bên thỏa thuận về việc ly hôn và các vấn đề liên quan.
- Mở phiên tòa xét xử: Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ mở phiên tòa xét xử vụ án.
- Ra bản án ly hôn: Sau khi xét xử, Tòa án sẽ ra bản án ly hôn. Bản án này có hiệu lực pháp luật sau 15 ngày kể từ ngày tuyên án (nếu không có kháng cáo, kháng nghị).
📌 Lưu ý: Trong quá trình giải quyết vụ án, Tòa án có thể yêu cầu bạn cung cấp thêm thông tin, chứng cứ hoặc triệu tập bạn đến làm việc. Bạn cần hợp tác với Tòa án để đảm bảo vụ án được giải quyết nhanh chóng và đúng pháp luật.
6. Giải Quyết Các Vấn Đề Liên Quan: Con Cái, Tài Sản, Nợ Chung
Ly hôn không chỉ là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân mà còn liên quan đến nhiều vấn đề khác, đặc biệt là con cái, tài sản và nợ chung.
A. Con cái:
- Quyền nuôi con: Tòa án sẽ quyết định ai là người trực tiếp nuôi con dựa trên quyền lợi mọi mặt của con. Thông thường, con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
- Quyền thăm nom con: Người không trực tiếp nuôi con có quyền thăm nom con, trừ trường hợp bị Tòa án hạn chế quyền này.
- Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con: Cả cha và mẹ đều có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con cho đến khi con đủ 18 tuổi hoặc có khả năng lao động và tự nuôi sống bản thân.
B. Tài sản chung:
- Nguyên tắc chia tài sản: Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, có xem xét đến các yếu tố:
- Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
- Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
- Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
- Thỏa thuận chia tài sản: Vợ chồng có thể tự thỏa thuận về việc chia tài sản chung. Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định.
C. Nợ chung:
- Nợ chung của vợ chồng được thanh toán từ tài sản chung. Nếu tài sản chung không đủ, vợ chồng phải liên đới chịu trách nhiệm thanh toán bằng tài sản riêng.
7. Thủ Tục Sau Ly Hôn: Cập Nhật Thông Tin Cá Nhân
Sau khi có bản án/quyết định ly hôn có hiệu lực pháp luật, bạn cần thực hiện một số thủ tục sau để cập nhật thông tin cá nhân:
- Đăng ký lại khai sinh cho con (nếu con do bạn trực tiếp nuôi dưỡng): Việc này giúp bạn dễ dàng thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến con sau này.
- Thay đổi thông tin trên các giấy tờ tùy thân: CMND/CCCD, Sổ hộ khẩu, Giấy đăng ký xe,…
- Thông báo cho cơ quan, tổ chức liên quan: Ngân hàng, công ty bảo hiểm,…
Bảng So Sánh: Ly Hôn Thuận Tình vs. Ly Hôn Đơn Phương
| Đặc điểm | Ly Hôn Thuận Tình | Ly Hôn Đơn Phương |
|---|---|---|
| Căn cứ | Cả hai bên đồng ý ly hôn và thống nhất các vấn đề. | Một bên yêu cầu và chứng minh có căn cứ ly hôn theo luật. |
| Thủ tục | Đơn giản hơn, nhanh chóng hơn. | Phức tạp hơn, tốn nhiều thời gian hơn. |
| Chi phí | Thấp hơn. | Cao hơn (do chi phí luật sư, thu thập chứng cứ,…). |
| Hòa giải | Tòa án hòa giải để công nhận thỏa thuận của vợ chồng. | Tòa án hòa giải để vợ chồng đoàn tụ hoặc thỏa thuận. |
| Phán quyết | Quyết định công nhận thuận tình ly hôn. | Bản án ly hôn. |
Kết luận
Ly hôn là một quá trình phức tạp, đòi hỏi bạn phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý và tâm lý. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để bạn có thể tự tin hơn trong quá trình giải quyết ly hôn. Nếu bạn cần thêm sự hỗ trợ, hãy tìm đến luật sư hoặc chuyên gia tư vấn pháp lý để được tư vấn cụ thể hơn.
Bạn đang gặp khó khăn trong quá trình ly hôn? Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
Tư vấn miễn phí:
